De gemeente Den Haag maakt al jaren gebruik van selectieve toegang, onder meer om de autodruk op kwetsbare woongebieden te verminderen. Voorheen waren pollers hiervoor het geijkte instrument, maar de gemeente zet nu vooral kentekencamera’s in. Projectleider Helen de Baat, die zich bezighoudt met de overgang naar camera’s, vertelt over het hoe en waarom.
“Je ziet het natuurlijk in steeds meer steden: dat bepaalde categorieën motorvoertuigen niet meer overál welkom zijn. Het bekendst zijn de milieuzones en zero-emissiezones voor busjes en vrachtauto’s. Maar in Den haag hebben we bijvoorbeeld ook al een jaar of vijf een inrijverbod voor tweetakt brom- en snorfietsen.
Geautomatiseerd handhaven
Nu is selectieve toegang invoeren één ding, maar die maatregel handhaven is iets heel anders. Bij veel zones wil je maar een relatief klein deel van de voertuigen eruit filteren, de meest vervuilende bijvoorbeeld. Dat moet zo gebeuren dat de rest van de vaak grote verkeersstroom daar geen last van heeft. Dan heb je nog de uitzonderingen: bewoners of bedrijven die niet anders kunnen en een ontheffing of vrijstelling nodig hebben voor hun voertuig. Ook die uitzonderingen moet je goed geregeld hebben: je wil bij het handhaven niet dat je mensen onterecht gaat bekeuren.
Met die eisen ontkom je eigenlijk niet aan filteren op kenteken. Oftewel: handhaven met behulp van ANPR-camera’s – Automatic Number Plate Recognition – in combinatie met een digitaal backofficesysteem. Die aanpak gebruiken we in Den Haag al voor de milieuzones en de zero-emissiezone. Het proces van filteren verloopt bij die zones 100 procent geautomatiseerd en gedigitaliseerd.
Ook pollers worden camera’s
Nu zijn er ook gebieden waarbij je juist iedereen, op bijvoorbeeld hulpdiensten en leveranciers na, wil tegenhouden. Dat is de situatie in het autoluwe ‘kernwinkelgebied’ van Den Haag. Bij die gebieden kun je makkelijk met pollers werken, een fysieke barrière die alleen voor die paar uitzonderingen opengaat. Van die paaltjes hebben we er in de stad nog enkele tientallen staan.
Toch willen we ook in die situaties meer met camera’s werken. De komende jaren worden zo’n dertig pollers vervangen door handhaving met ANPR-camera’s. Dat is wat vriendelijker – geen fysieke barrière op straat – maar we willen ook gewoon meer samenhang tussen onze digitale handhavingssystemen. We willen zoveel mogelijk naar één visie, één aanpak en één uitvoering.
Intelligent systeem van digitale handhaving
Want op dit moment hebben we voor verschillende toepassingen en initiatieven een vorm van digitale verkeershandhaving nodig. Denk aan die milieu- en zero-emissiezones, autoluwe straten en gebieden, maar bijvoorbeeld ook zones met betaald parkeren en gebieden waar we het parkeren op eigen terrein en in parkeergarages willen stimuleren. Ons doel is om de handhaving voor deze verschillende toepassingen eenduidig in te richten en binnen één systeem van digitale handhaving onder te brengen.
Zover zijn we nog niet. Maar door nú al te werken vanuit de visie dat de handhavingssystemen van die toepassingen in de toekomst moeten gaan samenwerken, zorgen we alvast voor eenduidigheid in aanpak en processen. Waar mogelijk stemmen we de processen in de backoffice op elkaar af. En nog even en we kunnen een integraal team Digitale Handhaving inrichten.
Het is een uitdaging om handhaving goed en toekomstvast in te richten, maar we gaan er vol voor. Als je wil voorkomen dat de stad vastloopt of vervuild raakt door groeiende stromen autoverkeer, moet je alternatieve vervoerswijzen stimuleren. En dat kan door die autoverkeersstromen innovatief te sturen en te ‘filteren’. Door onze digitale handhaving eenduidig in te richten, pakken we dat intelligent aan.”
