SWOV: ‘Berekening geloofwaardige snelheidslimieten niet valide’

14 november 2022 – Uit een vandaag gepubliceerd onderzoek van SWOV, het nationaal wetenschappelijk instituut voor verkeersveiligheidsonderzoek, blijkt dat het door SWOV zelf ontwikkelde meetinstrument Veilige Snelheden, Geloofwaardige Snelheidslimieten (VSGS) niet valide is. Met dit instrument bepalen wegbeheerders of de snelheidslimiet van een weg past bij de inrichting van die weg.

Foto: SWOV
De geloofwaardigheid van de snelheidslimiet wordt volgens de VSGS-methode beoordeeld aan de hand van de ‘GS-score’, een optelsom van acht wegkenmerken die als vertrager (-1), versneller (+1) of neutraal (0) aan de score bijdragen. Locaties met een GS-score rond 0 hebben volgens deze methode een geloofwaardige snelheidslimiet. Een hoge positieve GS-score suggereert dat er harder gereden zal worden dan de limiet aangeeft, en een negatieve score, dat er langzamer zal worden gereden.

Drie kenmerken blijven overeind
Over de bruikbaarheid van deze methodiek waren al langer vragen en nieuw onderzoek bevestigt nu dat die twijfels terecht waren. Uit literatuuronderzoek én een uitgebreide data-analyse blijkt namelijk dat van de acht wegkenmerken die nu in de berekening meetellen, er slechts drie bepalend zijn, namelijk wegbeeld (hoe ‘opener’ het beeld hoe sneller men denkt te kunnen rijden), rijbaanbreedte (hoe breder, hoe sneller) en rechtstanden (hoe rechter de weg is, hoe sneller). Die factoren wegen respectievelijk 1x, 1,4x en 2x mee, blijkt uit nieuwe analyses.

De factoren geslotenverklaring, rijrichtingscheiding, aantal rijstroken en dichtheid erfaansluitingen/kruisen zijn dus niet bruikbaar voor het bepalen van de geloofwaardigheid van de snelheidslimiet. Ook de rijstrookbreedte is overbodig, omdat die al zit opgesloten in de factor rijbaanbreedte. De huidige methode wordt daarom als ‘niet valide’ bestempeld.

De onderzoekers hebben zich overigens alleen gericht op de acht kenmerken van de VSGS-methode. Vervolgonderzoek zal moeten uitwijzen of er nog ándere wegkenmerken zijn die sterk gerelateerd zijn aan snelheidsgedrag, zoals de aanwezigheid van fietspaden, parkeermogelijkheden en type omgeving.

Wanneer SWOV de methodiek precies zal aanpassen, is nog niet bekend.

____

Download hier het SWOV-rapport ‘Veilige Snelheden, Geloofwaardige Snelheidslimieten (VSGS) – Hoe valide is de GS-bepaling met de VSGS-methode?’